Date with self…. en Stanislao

Stanislao Kostka

Vanmiddag heb ik een date.. Een ‘date- with-self’,  het is tijd voor een ‘me-momentje’.  De boel de boel laten en doen wat je je hebt voorgenomen te doen. Dat kan moeilijker zijn dan het lijkt, zeker in Rome waar je op iedere straathoek wordt afgeleid. Al lang wil ik de kapel van Stanislao Kostka bezoeken, een Poolse jongeling die in Rome gestorven is in de 16e eeuw en heilig werd verklaard. In Bernini’s kerk van Sant’ Andrea del Quirinale moet heel mooi beeld van hem zijn. Dat moet ik zien!

Hulp onderweg

Om op pad te gaan moet ik wel wat obstakels overwinnen: de email box loopt over met berichten van mensen die iets van me willen, ik heb een pijnlijke knie, het slot van mijn fiets is kapot en hoewel het warm is, ziet het er dreigend grijs uit. Hulp komt uit onverwachte hoek: de mecanicien van de garage op de hoek helpt me met het slot. En ondanks de dikke knie fiets ik omhoog, naar de top van de Quirinaal-heuvel. In mijn zak zoemt de telefoon met dringende berichten, maar ik negeer ze. Het is niet meer dan passend dat ik enige moeite moet doen om de afspraak met mezelf na te komen. Want bij Stanislao is die heiligheid ook niet zomaar komen aanwaaien.

Vurige devotie

Afkomstig uit een gegoede familie, was hij voorbestemd tot een grote carrière. Maar hij wijdde zich liever aan religieuze oefeningen; regelmatig verloor hij het bewustzijn in de kerk uit pure devotie. Daarom besloot hij dat hij beter af zou zijn in Rome, bij de pas opgerichte orde van de Jezuïeten. Hij ontsnapte aan het ouderlijk gezag in bedelaars-kleren en begon aan een lange moeizame voettocht naar Rome. Zijn familie zat hem op de hielen om hem terug te halen. Maar steeds vond hij hulp. Eenmaal in Rome aangekomen, werd hij liefdevol opgenomen in de Compagnia di Gesú. In die club onderscheidde de jonge Stanislao zich door zijn vurige geloofsbeleving. Ondanks zijn zwakke gezondheid spaarde hij zichzelf niet: en al snel werd de aardige en ijverige jongeman tot rolmodel voor religieuze perfectie. De tocht naar Rome had echter fysiek zijn tol geëist, en hij werd ziek en stierf in 1568 in Rome op 18 jarige leeftijd.

Het intieme beeld

Na overhandiging van twee euro aan een noviet, mag ik naar boven, naar de sterfkamer van Stanislao. Er heerst een intense stilte, er is geen toerist in zicht, ook geen pelgrim – en er is ook geen bereik. Hier ontmoet ik Stanislao, liggend op zijn sterfbed, omlijst door een schilderij van heiligen en engelen. Het beeld dat de  beeldhouwer Pierre LeGros van hem heeft gemaakt heeft een wonderlijke mengeling van rijkdom en intimiteit. Rijkdom van het veelkleurige marmer, de plooien van het gewaad – een eenvoudige zwarte mantel – de details van de kussens onder zijn hoofd en het matras waarop hij ligt. Intimiteit in de blote voeten, de handen met de rozenkrans, in het bleke gezicht van de onmiskenbaar Slavische jongen. Hij heeft zijn ogen dicht, maar hij is tevreden gestorven. Er is rust. Voldoening. Hij heeft zijn moment genomen. Tegen de klippen op. Ondanks zijn gezondheid. Ondanks de druk die op hem werd uitgeoefend om te doen wat de familie van hem verwachtte.  Het is een prachtig intens beeld dat je diep raakt.

Overstelpende kitsch

De hele rimram eromheen is van een overstelpende kitsch zoals dat alleen in Rome kan. Het beeld valt daarbij bijna in het niet. Maar ondanks de engeltjes, het schreeuwerige goud, de krullen, rood fluweel, het veelkleurig marmer, trekt het beeld je onmiskenbaar naar zich toe. Of je hem kent. Je kunt hem alleen maar ‘goede nacht en slaap zacht’ wensen. Ik zie geen vuur, geen religieuze koorts. Ik zie voldoening. Dat is een prettig gevoel, en ik geef me daar aan over, de tijd verdwijnt.

Als ik weer naar buiten ga, is het inmiddels gaan regenen. Maar ondanks pijnlijke knie fiets ik rustig naar huis. Het is natuurlijk niet helemaal zoals liggen op een marmeren doodsbed, maar ik ben .. tevreden. Voldaan. Mijn vuur gevolgd. Missie volbracht. Met me, myself (een beetje hulp) en Stanislao.

One thought on “Date with self…. en Stanislao

  • 15 november 2016 at 13:02
    Permalink

    De Stanislao in de Sant’Andrea, dat is nieuw voor mij. Mooie eyeopener.

    Reply

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.